UNESCO Dünya Miras Listesi yer alan ve Selçuklu Sultanı Alparslan'ın 1064'te dönemin Ani kentini fethinden sonra camiye çevrilip Anadolu'da ilk fetih namazının kılındığı Kars'taki tarihi Büyük Katedral aslına uygun olarak restore edilecek.

"Dünya Kenti", "Medeniyetler Beşiği", "Binbir Kilise", "40 Kapılı Şehir" olarak da adlandırılan ve ilk yerleşimin milattan önce 3 binli yıllara dayandığı Ani'de ayakta kalan 23 eserden bazılarının bu yıl restore edilmesi için çalışma başlatıldı.

Tarihte Saka Türkleri, Sasaniler, Bagratlı Krallığı, Bizanslılar, Şeddat Oğulları Beyliği, Anı Gürcü Atabeyleri, Harzemşah Devleti, İlhanlılar, Selçuklular, Karakoyunlular, Akkoyunlular, Osmanlı Devleti ile Rusların hüküm sürdüğü Ani'deki restorasyon çalışmalarında, UNESCO Dünya Miras Listesi bulunan Büyük Katedral (Fetih Camisi) de restore edilecek.

Bagratlı Kralı II. Sembat tarafından M.S. 990 yılında temeli atılan ve Kral Sembat öldükten sonra eşi Kraliçe Katranide tarafından 1001 yılında tamamlanan katedral, Selçuklu sultanı Alparslan'ın 1064 yılında dönemin Ani kentini fethetmesinden sonra camiye çevrilip Anadolu'da ilk fetih ve cuma namazının kılınması açısından ayrı önem taşıyor.

Mimarlığını aynı yüzyılda Ayasofya'nın tamiratını yapan mimar Tridat'ın yaptığı, kemerli dar ve yüksek pencereler ile aydınlatılan, heykel oyuklarla süslenen kilise 3 giriş kapısıyla dikkati çekiyor.

Kırmızı renkli tüf taşından inşa edilen, basamaklı bir zemin üzerine kurulan kubbesi, çan kulesi ve kuzey cephesindeki duvarın kısmı yıkılan katedral yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çekiyor.

Restore edilip güçlendirilecek

Restorasyonu için teknik çalışmalar başlatılan katedralde restorasyonun yanı sıra güçlendire çalışması gerçekleştirilerek. Aslına sadık kalınarak restore edilecek tarihi yapı böylece gelecek nesillere aktarılacak.

Kars Müze Müdürü Necmettin Alp, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Ani Örenyeri'nde, Koruma Amaçlı İmar Planı kapsamında çevre düzenlemesi ve restorasyon çalışmalarının devam ettiğini söyledi.

Ani Örenyeri'ndeki çalışmalar çerçevesinde Büyük Katedral'in de restore edileceğini belirten Alp, "Ani Örenyeri'ndeki en büyük anıtsal yapı olan Büyük Katedral ya da Fethiye Camisi olarak bildiğimiz büyük mimari yapının restorasyon çalışmaları yakında başlayacak." ifadesini kullandı.

Restorasyona bu ay başlanacak

Alp, tarihi yapıdaki sağlamlaştırma ve restorasyon işleminin bu ay başlayacağına dikkati çekti.

Alp, şöyle devam etti:

"Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı Kültür Varlıkları Müzeler Genel Müdürlüğü ile Dünya Anıtlar Fonu arasında imzalanan protokol çerçevesinde bu büyük mimari anıtsal yapının yani katedralin, Fethiye Camisi'nin restorasyonu için mart ayında Genel Müdürlüğümüz, Erzurum Rölöve ve Anıtlar Müdürlüğü, Koruma Kurulu Bölge Müdürlüğü ve Müze Müdürlüğü uzmanlarından oluşan ekip toplantı yaptı. Teknik çalışmadan sonra buranın restorasyonuyla ilgili ihaleyi alan firma çalışmalarını başlattı."

Tarihi yapının korunması için önemli çalışmaların yapılacağını vurgulayan Alp, "Tarihi yapının etrafındaki kazı çalışmalarından çıkan temel yapı kalıntıları dahil olmak üzere bütün yapının restorasyonu için çalışmalar hızlı şekilde başlatıldı ve devam ediyor. Yaz sezonunda restorasyon çalışmalarında ciddi ilerlemeler olacak. Bu büyük anıtsal yapının korunması için önemli adım atıldı." dedi.

AA